1093 lines
68 KiB
HTML
1093 lines
68 KiB
HTML
<!DOCTYPE html>
|
||
|
||
<html lang="pt-BR" xml:lang="pt-BR" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"><head>
|
||
<meta charset="utf-8"/>
|
||
<meta content="quarto-1.6.39" name="generator"/>
|
||
<meta content="width=device-width, initial-scale=1.0, user-scalable=yes" name="viewport"/>
|
||
<meta content="Arleni Elise Sella Langer" name="author"/>
|
||
<meta content="Adriana Schawabe Reis Lepreda" name="author"/>
|
||
<meta content="Dulcyene Maria Ribeiro" name="author"/>
|
||
<meta content="Fabiana Magda Garcia Papani" name="author"/>
|
||
<meta content="Renata Camacho Bezerra" name="author"/>
|
||
<meta content="Richael Silva Caetano" name="author"/>
|
||
<meta content="Descubra novas possibilidades no ensino de Matemática! Este livro apresenta propostas didáticas que desafiam o paradigma tradicional e abrem espaço para a criatividade e a dinamicidade em sala de aula. Sabemos que romper com o modelo convencional de ensino pode ser intimidador para muitos professores. Dessa forma, oferecemos uma alternativa valiosa ao ensino tradicional. Apresentamos propostas dinâmicas e muitas delas com o uso de jogos — tanto os analógicos quanto os digitais online, acessíveis por QR Code na versão impressa — como ferramentas pedagógicas. Essas atividades lúdicas promovem o engajamento, a interação e a compreensão dos conceitos matemáticos de forma envolvente e prazerosa. As propostas didáticas, neste livro, foram desenvolvidas no Programa Institucional de Bolsas de Iniciação à Docência (Pibid) por professores e acadêmicos dos cursos de Licenciatura em Matemática da Unioeste, tanto do campus de Cascavel quanto do de Foz do Iguaçu, Paraná. Explore novas possibilidade e renove a sua prática docente!" name="description"/>
|
||
<title>Propostas didáticas para o ensino de Matemática</title>
|
||
<style>
|
||
code{white-space: pre-wrap;}
|
||
span.smallcaps{font-variant: small-caps;}
|
||
div.columns{display: flex; gap: min(4vw, 1.5em);}
|
||
div.column{flex: auto; overflow-x: auto;}
|
||
div.hanging-indent{margin-left: 1.5em; text-indent: -1.5em;}
|
||
ul.task-list{list-style: none;}
|
||
ul.task-list li input[type="checkbox"] {
|
||
width: 0.8em;
|
||
margin: 0 0.8em 0.2em -1em; /* quarto-specific, see https://github.com/quarto-dev/quarto-cli/issues/4556 */
|
||
vertical-align: middle;
|
||
}
|
||
</style>
|
||
<script src="site_libs/quarto-nav/quarto-nav.js"></script>
|
||
<script src="site_libs/quarto-nav/headroom.min.js"></script>
|
||
<script src="site_libs/clipboard/clipboard.min.js"></script>
|
||
<script src="site_libs/quarto-search/autocomplete.umd.js"></script>
|
||
<script src="site_libs/quarto-search/fuse.min.js"></script>
|
||
<script src="site_libs/quarto-search/quarto-search.js"></script>
|
||
<meta content="./" name="quarto:offset"/>
|
||
<link href="./prefacio.html" rel="next"/>
|
||
<link href="./img/favicon.png" rel="icon" type="image/png"/>
|
||
<script src="site_libs/cookie-consent/cookie-consent.js"></script>
|
||
<link href="site_libs/cookie-consent/cookie-consent.css" rel="stylesheet"/>
|
||
<script src="site_libs/quarto-html/quarto.js"></script>
|
||
<script src="site_libs/quarto-html/popper.min.js"></script>
|
||
<script src="site_libs/quarto-html/tippy.umd.min.js"></script>
|
||
<link href="site_libs/quarto-html/tippy.css" rel="stylesheet"/>
|
||
<link class="quarto-color-scheme" href="site_libs/quarto-html/quarto-syntax-highlighting-e26003cea8cd680ca0c55a263523d882.css" id="quarto-text-highlighting-styles" rel="stylesheet"/>
|
||
<link class="quarto-color-scheme quarto-color-alternate" href="site_libs/quarto-html/quarto-syntax-highlighting-dark-d166b450ba5a8e9f7a0ab969bf6592c1.css" id="quarto-text-highlighting-styles" rel="prefetch"/>
|
||
<script src="site_libs/bootstrap/bootstrap.min.js"></script>
|
||
<link href="site_libs/bootstrap/bootstrap-icons.css" rel="stylesheet"/>
|
||
<link append-hash="true" class="quarto-color-scheme" data-mode="light" href="site_libs/bootstrap/bootstrap-2a538ea11c94b7a867a02df8802d262b.min.css" id="quarto-bootstrap" rel="stylesheet"/>
|
||
<link append-hash="true" class="quarto-color-scheme quarto-color-alternate" data-mode="dark" href="site_libs/bootstrap/bootstrap-dark-a74fb83d02cabecee07979f98570d466.min.css" id="quarto-bootstrap" rel="prefetch"/>
|
||
<script src="site_libs/quarto-contrib/glightbox/glightbox.min.js"></script>
|
||
<link href="site_libs/quarto-contrib/glightbox/glightbox.min.css" rel="stylesheet"/>
|
||
<link href="site_libs/quarto-contrib/glightbox/lightbox.css" rel="stylesheet"/>
|
||
<script id="quarto-search-options" type="application/json">{
|
||
"location": "navbar",
|
||
"copy-button": false,
|
||
"collapse-after": 3,
|
||
"panel-placement": "end",
|
||
"type": "textbox",
|
||
"limit": 50,
|
||
"keyboard-shortcut": [
|
||
"f",
|
||
"/",
|
||
"s"
|
||
],
|
||
"language": {
|
||
"search-no-results-text": "Nenhum resultado",
|
||
"search-matching-documents-text": "documentos correspondentes",
|
||
"search-copy-link-title": "Copiar link para a busca",
|
||
"search-hide-matches-text": "Esconder correspondências adicionais",
|
||
"search-more-match-text": "mais correspondência neste documento",
|
||
"search-more-matches-text": "mais correspondências neste documento",
|
||
"search-clear-button-title": "Limpar",
|
||
"search-text-placeholder": "",
|
||
"search-detached-cancel-button-title": "Cancelar",
|
||
"search-submit-button-title": "Enviar",
|
||
"search-label": "Procurar"
|
||
}
|
||
}</script>
|
||
<script async="" src="https://www.googletagmanager.com/gtag/js?id=G-G6VT93GC1X"></script>
|
||
<script cookie-consent="tracking" type="text/plain">
|
||
|
||
window.dataLayer = window.dataLayer || [];
|
||
function gtag(){dataLayer.push(arguments);}
|
||
gtag('js', new Date());
|
||
gtag('config', 'G-G6VT93GC1X', { 'anonymize_ip': true});
|
||
</script>
|
||
<script charset="UTF-8" type="text/javascript">
|
||
document.addEventListener('DOMContentLoaded', function () {
|
||
cookieconsent.run({
|
||
"notice_banner_type":"simple",
|
||
"consent_type":"implied",
|
||
"palette":"light",
|
||
"language":"en",
|
||
"page_load_consent_levels":["strictly-necessary","functionality","tracking","targeting"],
|
||
"notice_banner_reject_button_hide":false,
|
||
"preferences_center_close_button_hide":false,
|
||
"website_name":"",
|
||
"website_privacy_policy_url":"https://livro.online/politica-de-cookies-br"
|
||
,
|
||
"language":"pt"
|
||
});
|
||
});
|
||
</script>
|
||
<style>html{ scroll-behavior: smooth; }</style>
|
||
<script class="js-hypothesis-config" type="application/json">
|
||
{
|
||
"theme": "clean",
|
||
"openSidebar": false
|
||
}
|
||
</script>
|
||
<script async="" src="https://hypothes.is/embed.js"></script>
|
||
<script>
|
||
window.document.addEventListener("DOMContentLoaded", function (_event) {
|
||
document.body.classList.add('hypothesis-enabled');
|
||
});
|
||
</script>
|
||
<meta content="Propostas didáticas para o ensino de Matemática" property="og:title"/>
|
||
<meta content="Descubra novas possibilidades no ensino de Matemática! Este livro apresenta propostas didáticas que desafiam o paradigma tradicional e abrem espaço para a criatividade e a dinamicidade em sala de aula. Sabemos que romper com o modelo convencional de ensino pode ser intimidador para muitos professores. Dessa forma, oferecemos uma alternativa valiosa ao ensino tradicional. Apresentamos propostas dinâmicas e muitas delas com o uso de jogos — tanto os analógicos quanto os digitais online, acessíveis por QR Code na versão impressa — como ferramentas pedagógicas. Essas atividades lúdicas promovem o engajamento, a interação e a compreensão dos conceitos matemáticos de forma envolvente e prazerosa. As propostas didáticas, neste livro, foram desenvolvidas no Programa Institucional de Bolsas de Iniciação à Docência (Pibid) por professores e acadêmicos dos cursos de Licenciatura em Matemática da Unioeste, tanto do campus de Cascavel quanto do de Foz do Iguaçu, Paraná. Explore novas possibilidade e renove a sua prática docente!" property="og:description"/>
|
||
<meta content="img/og.jpg" property="og:image"/>
|
||
<meta content="Propostas didáticas para o ensino de Matemática" property="og:site_name"/>
|
||
<meta content="Propostas didáticas para o ensino de Matemática" name="twitter:title"/>
|
||
<meta content="Descubra novas possibilidades no ensino de Matemática! Este livro apresenta propostas didáticas que desafiam o paradigma tradicional e abrem espaço para a criatividade e a dinamicidade em sala de aula. Sabemos que romper com o modelo convencional de ensino pode ser intimidador para muitos professores. Dessa forma, oferecemos uma alternativa valiosa ao ensino tradicional. Apresentamos propostas dinâmicas e muitas delas com o uso de jogos — tanto os analógicos quanto os digitais online, acessíveis por QR Code na versão impressa — como ferramentas pedagógicas. Essas atividades lúdicas promovem o engajamento, a interação e a compreensão dos conceitos matemáticos de forma envolvente e prazerosa. As propostas didáticas, neste livro, foram desenvolvidas no Programa Institucional de Bolsas de Iniciação à Docência (Pibid) por professores e acadêmicos dos cursos de Licenciatura em Matemática da Unioeste, tanto do campus de Cascavel quanto do de Foz do Iguaçu, Paraná. Explore novas possibilidade e renove a sua prática docente!" name="twitter:description"/>
|
||
<meta content="img/og.jpg" name="twitter:image"/>
|
||
<meta content="summary_large_image" name="twitter:card"/>
|
||
<meta content="Propostas didáticas para o ensino de Matemática" name="citation_title"/>
|
||
<meta content="Arleni Elise Sella Langer" name="citation_author"/>
|
||
<meta content="Adriana Schawabe Reis Lepreda" name="citation_author"/>
|
||
<meta content="Dulcyene Maria Ribeiro" name="citation_author"/>
|
||
<meta content="Fabiana Magda Garcia Papani" name="citation_author"/>
|
||
<meta content="Renata Camacho Bezerra" name="citation_author"/>
|
||
<meta content="Richael Silva Caetano" name="citation_author"/>
|
||
<meta content="2023-10-22" name="citation_publication_date"/>
|
||
<meta content="2023-10-22" name="citation_cover_date"/>
|
||
<meta content="2023" name="citation_year"/>
|
||
<meta content="2023-10-22" name="citation_online_date"/>
|
||
<meta content="pt-BR" name="citation_language"/>
|
||
<meta content="citation_title=Características docentes e ações formativas necessárias ao desenvolvimento profissional na iniciação à docência em matemática no âmbito do PIBID;,citation_author=C. A Hauschild;,citation_publication_date=2016;,citation_cover_date=2016;,citation_year=2016;,citation_fulltext_html_url=https://tede2.pucrs.br/tede2/handle/tede/7015;,citation_dissertation_institution=Pontifícia Universidade Católica do Rio Grande do Sul;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Jogos e resolução de problemas: uma estratégia para as aulas de matemática;,citation_author=J. Borin;,citation_publication_date=2004;,citation_cover_date=2004;,citation_year=2004;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Lógica e jogos lógicos;,citation_author=Z. P. Dienes;,citation_author=E. W. Golding;,citation_publication_date=1974;,citation_cover_date=1974;,citation_year=1974;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Laboratório de ensino de matemática e materiais didáticos manipuláveis;,citation_author=Sergio Lorenzato;,citation_editor=Sergio Lorenzato;,citation_publication_date=2006;,citation_cover_date=2006;,citation_year=2006;,citation_inbook_title=O Laboratório de ensino de matemática na formação de professores;,citation_series_title=Coleção formação de professores;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Jogos no ensino da Matemática;,citation_author=P. C. L. M. Mota;,citation_publication_date=2009;,citation_cover_date=2009;,citation_year=2009;,citation_fulltext_html_url=http://repositorio.uportu.pt/jspui/bitstream/11328/525/2/TMMAT%20108.pdf;,citation_dissertation_institution=Universidade Portucalense;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Eu trabalho primeiro no concreto;,citation_author=Adair Mendes Nacarato;,citation_publication_date=2005-01;,citation_cover_date=2005-01;,citation_year=2005;,citation_fulltext_html_url=https://www.revistasbemsp.com.br/index.php/REMat-SP/article/view/329;,citation_issue=9_10;,citation_volume=9;,citation_journal_title=Revista de Educação Matemática;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Ministério da Educação e do Desporto. Secretaria de educação fundamental.;,citation_author=undefined Brasil;,citation_publication_date=1998;,citation_cover_date=1998;,citation_year=1998;,citation_inbook_title=Parâmetros Curriculares Nacionais: matemática;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=A noção de obstáculo epistemológico e a educação matemática;,citation_author=Sandra Barbosa Camargo Igliori;,citation_editor=Silvia de Dias de Alcântara. et al MACHADO;,citation_publication_date=1999;,citation_cover_date=1999;,citation_year=1999;,citation_inbook_title=Educação matemática: uma introdução;,citation_series_title=Série Trilhas.;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Diversas abordagens das regras de sinais nas operações elementares em Z;,citation_author=Wagner Marcelo Pommer;,citation_publication_date=2010;,citation_cover_date=2010;,citation_year=2010;,citation_fulltext_html_url=https://nilsonjosemachado.net/sema20100316.pdf;,citation_dissertation_institution=SEMA-FEUSP;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Desenvolvimento histórico do conceito e do processo de aprendizagem, a partir de recentes concepções matemático-didáticas (erro, obstáculos, trasposição);,citation_author=Gert Schubring;,citation_publication_date=2009-12;,citation_cover_date=2009-12;,citation_year=2009;,citation_fulltext_html_url=https://periodicos.sbu.unicamp.br/ojs/index.php/zetetike/article/view/8646782;,citation_issue=2;,citation_doi=10.20396/zet.v6i10.8646782;,citation_volume=6;,citation_journal_title=Zetetike;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Ministério da Educação.;,citation_author=undefined Brasil;,citation_publication_date=2017;,citation_cover_date=2017;,citation_year=2017;,citation_inbook_title=Base Nacional Comum Curricular: Educação Infantil e Ensino undamental;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Uma reflexão sobre o uso de materiais concretos e jogos no ensino da Matemática;,citation_author=Dario Fiorentini;,citation_author=Maria Ângela Miorim;,citation_publication_date=1996;,citation_cover_date=1996;,citation_year=1996;,citation_issue=7;,citation_volume=4;,citation_journal_title=Boletim SBEM;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Jogos de matemática de 6ᵒ a 9ᵒ ano;,citation_author=Kátia Stocco Smole;,citation_author=Maria Ignez Diniz;,citation_author=Estela Milani;,citation_publication_date=2007;,citation_cover_date=2007;,citation_year=2007;,citation_inbook_title=Cadernos do Mathema - Ensino Fundamental;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Álgebra: Proposta da unidade temática na BNCC e desafios por sua trajetória ao longo dos nove anos do Ensino Fundamental;,citation_author=M. L. V. Souza;,citation_author=S. A. A. Lopes;,citation_author=K. G. Do Nascimento;,citation_publication_date=2020;,citation_cover_date=2020;,citation_year=2020;,citation_fulltext_html_url=https://anpmat.org.br/ebooks-dos-simposios;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Parâmetros Curriculares Nacionais;,citation_author=undefined Brasil;,citation_publication_date=1998;,citation_cover_date=1998;,citation_year=1998;,citation_dissertation_institution=MEC/SEF;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Pandemia acentua déficit educacional e exige ações do poder público;,citation_author=A. L. Araújo;,citation_publication_date=2021;,citation_cover_date=2021;,citation_year=2021;,citation_fulltext_html_url=https://www12.senado.leg.br/noticias/infomaterias/2021/07/pandemia-acentua-deficit-educacional-e-exige-acoes-do-poder-publico;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Pandemia acentua déficit educacional e exige ações do poder público;,citation_author=H. R. Rocha;,citation_publication_date=2017;,citation_cover_date=2017;,citation_year=2017;,citation_dissertation_institution=Universidade Federal de Goiás;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=O jogo e a brincadeira como promotores de aprendizagem;,citation_author=M. R. P. Farias;,citation_publication_date=2008;,citation_cover_date=2008;,citation_year=2008;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Jogos e atividades lúdicas no ensino da álgebra;,citation_author=Sirlei Miguel;,citation_publication_date=2014;,citation_cover_date=2014;,citation_year=2014;,citation_dissertation_institution=(Matemática) - Universidade Estadual do Oeste do Paraná - UNIOESTE;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Dificuldades do ensino da álgebra no ensino fundamental: algumas considerações;,citation_author=Celia Alves Pereira;,citation_publication_date=2017;,citation_cover_date=2017;,citation_year=2017;,citation_fulltext_html_url=https://periodicos.utfpr.edu.br/recit;,citation_issue=15;,citation_volume=8;,citation_journal_title=Revista Eletrônica Científica Inovação e Tecnologia;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Jogos e atividades lúdicas no ensino da álgebra;,citation_author=Beatriz Rechia Silva;,citation_publication_date=2012;,citation_cover_date=2012;,citation_year=2012;,citation_dissertation_institution=(Matemática) - Universidade Estadual do Paraná - UNESPAR/FAFIPA;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Astrolábio Esférico;,citation_author=undefined Brian;,citation_publication_date=2007;,citation_cover_date=2007;,citation_year=2007;,citation_publisher=. Disponível em: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Spherical_astrolabe_2.jpg, CC BY 2.0, via Wikimedia Commons. Accesso em: 30 ago. 2023. Texto da Licença: https://creativecommons.org/licenses/by/2.0;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Astrolábio Planisférico;,citation_author=undefined Sailko;,citation_publication_date=2013;,citation_cover_date=2013;,citation_year=2013;,citation_publisher=. Disponível em: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Astrolabio_planisferico_con_4_piastre_di_manifattura_ignota,_ante_XVI_sec,_04.JPG, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons. Accesso em: 30 ago. 2023. Texto da Licença: https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Experimentação investigativa como possibilidade didática no ensino de matemática: o problema das formas em um clube de ciências;,citation_author=Willa Nayana Corrêa Almeida;,citation_author=João Manoel da Silva MALHEIRO;,citation_publication_date=2019;,citation_cover_date=2019;,citation_year=2019;,citation_fulltext_html_url=https://if.ufmt.br/eenci/artigos/Artigo_ID585/v14_n1_a2019.pdf;,citation_issue=1;,citation_volume=14;,citation_journal_title=Experiências em Ensino de Ciências;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=História da Matemática;,citation_author=Carl BOYER;,citation_publication_date=2001;,citation_cover_date=2001;,citation_year=2001;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=O astrolábio e a trigonometria: uma proposta de ensino para o conteúdo de razões trigonométricas;,citation_author=Fábio Antunes Brun Campos;,citation_publication_date=2017;,citation_cover_date=2017;,citation_year=2017;,citation_fulltext_html_url=http://animus.plc.ifmt.edu.br;,citation_issue=5;,citation_volume=2;,citation_journal_title=Revista Interdisciplinar Animus;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Astrolábio;,citation_author=Felipe Fantuzzi;,citation_fulltext_html_url=https://www.infoescola.com/astronomia/astrolabio;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Breve História da Trigonometria;,citation_author=Lindevânia de Almeida Leite;,citation_publication_date=2016;,citation_cover_date=2016;,citation_year=2016;,citation_dissertation_institution=Departamento de Matemática, Universidade Federal da Paraíba;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Astrolabe History;,citation_author=James E. Morrison;,citation_fulltext_html_url=https://web.archive.org/web/20131016233005/http://astrolabes.org:80/history.htm;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Construindo interfaces entre história e ensino da matemática;,citation_author=F. Saito;,citation_publication_date=2016;,citation_cover_date=2016;,citation_year=2016;,citation_fulltext_html_url=https://revistas.pucsp.br/index.php/emd/article/view/29002;,citation_issue=1;,citation_volume=3;,citation_journal_title=Ensino da Matemática em Debate;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Uma análise do uso de planilhas eletrônicas como estratégia no ensino de função afim;,citation_author=Paulo Vitor de Alencar Saldanha;,citation_publication_date=2016;,citation_cover_date=2016;,citation_year=2016;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=ASTROLÁBIO: calcular a latitude com o Sol e a tabela de declinação ou com a Estrela Polar;,citation_author=Emidio de Oliveira Saraiva Junior;,citation_publication_date=2016;,citation_cover_date=2016;,citation_year=2016;,citation_dissertation_institution=IMPA;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Uso de planilhas eletrônicas como prática da matemática aplicada as funções do 1º grau no 8º ano do Ensino Fundamental;,citation_author=Alessandro Oliveira Silva;,citation_author=Enderson Gaia Morais;,citation_publication_date=2016;,citation_cover_date=2016;,citation_year=2016;,citation_dissertation_institution=Universidade Federal Rural da Amazônia;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Sjöastrolabium;,citation_author=Skoklosters slott;,citation_publication_date=2014;,citation_cover_date=2014;,citation_year=2014;,citation_publisher=. Disponível em: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Sj%C3%B6astrolabium_Skoklosters_slott.jpg, CC0 1.0, via Wikimedia Commons. Accesso em: 30 ago. 2023. Texto da Licença: https://creativecommons.org/publicdomain/zero/1.0/deed.en. Arquivo Editado: Fundo removido;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=O uso do astrolábio no ensino da trigonometria:uma experiência no Ensino Fundamental;,citation_author=Mariana da Silva Soriano;,citation_author=Patricya Bendia Inácio Silva;,citation_author=Fernanda Barbosa Damasceno;,citation_publication_date=2021;,citation_cover_date=2021;,citation_year=2021;,citation_fulltext_html_url=https://rhmp.com.br/index.php/RHMP/article/view/73;,citation_issue=2;,citation_volume=7;,citation_journal_title=Ensino da Matemática em Debate;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Parâmetros Curriculares Nacionais: matemática;,citation_author=undefined Brasil;,citation_publication_date=1997;,citation_cover_date=1997;,citation_year=1997;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Base Nacional Comum Curricular;,citation_author=undefined Brasil;,citation_publication_date=2017;,citation_cover_date=2017;,citation_year=2017;,citation_fulltext_html_url=http://basenacionalcomum.mec.gov.br/images/BNCC_EI_EF_110518_versaofinal_site.pdf;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Observáveis e coordenações em um jogo de regras:influências do nível operatório e da interação social;,citation_author=R. P. Breneli;,citation_publication_date=1986;,citation_cover_date=1986;,citation_year=1986;,citation_dissertation_institution=Universidade Estadual de Campinas;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Ensaios construtivistas;,citation_author=L. Macedo;,citation_publication_date=1994;,citation_cover_date=1994;,citation_year=1994;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Um estudo de interdependências cognitivas e sócias em escolares de diferentes idades por meio do jogo xadrez simplificado;,citation_author=F. O. Oliveira;,citation_publication_date=2005;,citation_cover_date=2005;,citation_year=2005;,citation_dissertation_institution=Universidade Estadual de Campinas;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Os diferentes papéis do jogo nas aulas de Matemática;,citation_author=R. S. Caetano;,citation_publication_date=2012;,citation_cover_date=2012;,citation_year=2012;,citation_conference_title=XI Encontro Paulista de Educação Matemática;,citation_conference=UNESP;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Tendências em Educação Matemática;,citation_author=D. M. Flemming;,citation_author=E. F. Luz;,citation_author=A. C. C. Mello;,citation_publication_date=2005;,citation_cover_date=2005;,citation_year=2005;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=A criança e o número: implicações educacionais da teoria de Piaget para a atuação junto a escolares de 4 a 6 anos;,citation_author=C. Kamii;,citation_publication_date=2005;,citation_cover_date=2005;,citation_year=2005;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Reinventando a aritmética: implicações da teoria de Piaget;,citation_author=C. Kamii;,citation_author=G. Declarck;,citation_publication_date=2001;,citation_cover_date=2001;,citation_year=2001;" name="citation_reference"/>
|
||
<meta content="citation_title=Gênese das estruturas lógicas elementares;,citation_author=J. Piaget;,citation_author=B. Inhelder;,citation_publication_date=1971;,citation_cover_date=1971;,citation_year=1971;" name="citation_reference"/>
|
||
<script data="moan-metadados">var metadados = {livroUrl: "propostas-didaticas-ensino-matematica"}</script></head>
|
||
<body class="nav-sidebar floating nav-fixed">
|
||
<div id="quarto-search-results"></div>
|
||
<header class="headroom fixed-top" id="quarto-header">
|
||
<nav class="navbar navbar-expand-lg" data-bs-theme="dark">
|
||
<div class="navbar-container container-fluid">
|
||
<div class="navbar-brand-container mx-auto">
|
||
<a class="navbar-brand navbar-brand-logo" href="img/CapaAnim.gif">
|
||
<img alt="" class="navbar-logo" src="./img/capa.png"/>
|
||
</a>
|
||
<a class="navbar-brand" href="img/CapaAnim.gif">
|
||
<span class="navbar-title">Propostas didáticas para o ensino de Matemática</span>
|
||
</a>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-navbar-tools tools-wide tools-end">
|
||
<div class="dropdown">
|
||
<a aria-expanded="false" aria-label="Compartilhar" class="quarto-navigation-tool dropdown-toggle px-1" data-bs-toggle="dropdown" href="" id="quarto-navigation-tool-dropdown-0" role="link" title="Compartilhar"><i class="bi bi-share"></i></a>
|
||
<ul aria-labelledby="quarto-navigation-tool-dropdown-0" class="dropdown-menu dropdown-menu-end">
|
||
<li>
|
||
<a class="dropdown-item quarto-navbar-tools-item" href="https://www.facebook.com/sharer/sharer.php?u=|url|">
|
||
<i class="bi bi-facebook pe-1"></i>
|
||
Facebook
|
||
</a>
|
||
</li>
|
||
<li>
|
||
<a class="dropdown-item quarto-navbar-tools-item" href="https://www.linkedin.com/sharing/share-offsite/?url=|url|">
|
||
<i class="bi bi-linkedin pe-1"></i>
|
||
LinkedIn
|
||
</a>
|
||
</li>
|
||
</ul>
|
||
</div>
|
||
<a class="quarto-color-scheme-toggle quarto-navigation-tool px-1" href="" onclick="window.quartoToggleColorScheme(); return false;" title="Alternar modo escuro"><i class="bi"></i></a>
|
||
<a class="quarto-reader-toggle quarto-navigation-tool px-1" href="" onclick="window.quartoToggleReader(); return false;" title="Alternar modo de leitor">
|
||
<div class="quarto-reader-toggle-btn">
|
||
<i class="bi"></i>
|
||
</div>
|
||
</a>
|
||
</div>
|
||
<div class="" id="quarto-search" title="Procurar"></div>
|
||
</div> <!-- /container-fluid -->
|
||
</nav>
|
||
<nav class="quarto-secondary-nav">
|
||
<div class="container-fluid d-flex">
|
||
<button aria-controls="quarto-sidebar" aria-expanded="false" aria-label="Alternar barra lateral" class="quarto-btn-toggle btn" data-bs-target=".quarto-sidebar-collapse-item" data-bs-toggle="collapse" onclick="if (window.quartoToggleHeadroom) { window.quartoToggleHeadroom(); }" role="button" type="button">
|
||
<i class="bi bi-layout-text-sidebar-reverse"></i>
|
||
</button>
|
||
<nav aria-label="breadcrumb" class="quarto-page-breadcrumbs"><ol class="breadcrumb"><li class="breadcrumb-item"><a href="./index.html">Metadados</a></li></ol></nav>
|
||
<a aria-controls="quarto-sidebar" aria-expanded="false" aria-label="Alternar barra lateral" class="flex-grow-1" data-bs-target=".quarto-sidebar-collapse-item" data-bs-toggle="collapse" onclick="if (window.quartoToggleHeadroom) { window.quartoToggleHeadroom(); }" role="navigation">
|
||
</a>
|
||
</div>
|
||
</nav>
|
||
</header>
|
||
<!-- content -->
|
||
<div class="quarto-container page-columns page-rows-contents page-layout-article page-navbar" id="quarto-content">
|
||
<!-- sidebar -->
|
||
<nav class="sidebar collapse collapse-horizontal quarto-sidebar-collapse-item sidebar-navigation floating overflow-auto" id="quarto-sidebar">
|
||
<div class="pt-lg-2 mt-2 text-left sidebar-header sidebar-header-stacked">
|
||
<a class="sidebar-logo-link" href="./index.html">
|
||
<img alt="" class="sidebar-logo py-0 d-lg-inline d-none" src="./img/capa.png"/>
|
||
</a>
|
||
<div class="sidebar-tools-main tools-wide">
|
||
<a aria-label="Capa Animada" class="quarto-navigation-tool px-1" href="./img/CapaAnim.gif" title="Capa Animada"><i class="bi bi-card-image"></i></a>
|
||
<a aria-label="Alterações e Versões" class="quarto-navigation-tool px-1" href="https://gitea.livro.online/editoramoan/propostas-didaticas-ensino-matematica/commits/branch/main" title="Alterações e Versões"><i class="bi bi-bi bi-git"></i></a>
|
||
<a aria-label="Doar" class="quarto-navigation-tool px-1" href="https://livro.online/doacao" title="Doar"><i class="bi bi-envelope-open-heart"></i></a>
|
||
<a aria-label="Versão Impressa" class="quarto-navigation-tool px-1" href="./index.html#versão-impressa" title="Versão Impressa"><i class="bi bi-printer-fill"></i></a>
|
||
<a aria-label="Outros Livros" class="quarto-navigation-tool px-1" href="https://livro.online" title="Outros Livros"><i class="bi bi-book-half"></i></a>
|
||
</div>
|
||
</div>
|
||
<div class="sidebar-menu-container">
|
||
<ul class="list-unstyled mt-1">
|
||
<li class="sidebar-item">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a class="sidebar-item-text sidebar-link active" href="./index.html">
|
||
<span class="menu-text">Metadados</span></a>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li class="sidebar-item">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a class="sidebar-item-text sidebar-link" href="./prefacio.html">
|
||
<span class="menu-text">Prefácio</span></a>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li class="sidebar-item">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a class="sidebar-item-text sidebar-link" href="./apresentacao.html">
|
||
<span class="menu-text">Apresentação</span></a>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li class="sidebar-item sidebar-item-section">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a aria-expanded="true" class="sidebar-item-text sidebar-link text-start" data-bs-target="#quarto-sidebar-section-1" data-bs-toggle="collapse" role="navigation">
|
||
<span class="menu-text">Parte 1: propostas didáticas Pibid/Matemática/Cascavel</span></a>
|
||
<a aria-expanded="true" aria-label="Alternar seção" class="sidebar-item-toggle text-start" data-bs-target="#quarto-sidebar-section-1" data-bs-toggle="collapse" role="navigation">
|
||
<i class="bi bi-chevron-right ms-2"></i>
|
||
</a>
|
||
</div>
|
||
<ul class="collapse list-unstyled sidebar-section depth1 show" id="quarto-sidebar-section-1">
|
||
<li class="sidebar-item">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a class="sidebar-item-text sidebar-link" href="./contextualizando-propostas-didaticas-_pibid-matematica-cascavel.html">
|
||
<span class="menu-text">Contextualizando as <br/> propostas didáticas do <br/> Pibid/Matemática/Cascavel</span></a>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li class="sidebar-item">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a class="sidebar-item-text sidebar-link" href="./numeros-inteiros.html">
|
||
<span class="menu-text">Números inteiros</span></a>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li class="sidebar-item">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a class="sidebar-item-text sidebar-link" href="./jogos-no-ensino-de-equacoes.html">
|
||
<span class="menu-text">Jogos no ensino de equações</span></a>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li class="sidebar-item">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a class="sidebar-item-text sidebar-link" href="./atividades-ludicas-para-o-ensino-da-linguagem-algebrica.html"><span class="chapter-title">Atividades lúdicas <br/>para o ensino da <br/>linguagem algébrica</span></a>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
<li class="sidebar-item">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a class="sidebar-item-text sidebar-link" href="./uso-do-astrolabio-caseiro-no-ensino-da-trigonometria.html"><span class="chapter-title">O uso do astrolábio caseiro no <br/>ensino da trigonometria</span></a>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
</ul>
|
||
</li>
|
||
<li class="sidebar-item sidebar-item-section">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a aria-expanded="true" class="sidebar-item-text sidebar-link text-start" data-bs-target="#quarto-sidebar-section-2" data-bs-toggle="collapse" role="navigation">
|
||
<span class="menu-text">Parte 2: propostas didáticas Pibid/Matemática/Foz do Iguaçu</span></a>
|
||
<a aria-expanded="true" aria-label="Alternar seção" class="sidebar-item-toggle text-start" data-bs-target="#quarto-sidebar-section-2" data-bs-toggle="collapse" role="navigation">
|
||
<i class="bi bi-chevron-right ms-2"></i>
|
||
</a>
|
||
</div>
|
||
<ul class="collapse list-unstyled sidebar-section depth1 show" id="quarto-sidebar-section-2">
|
||
<li class="sidebar-item">
|
||
<div class="sidebar-item-container">
|
||
<a class="sidebar-item-text sidebar-link" href="./jogos-no-para-o-ensino-de-fracoes-no-9-ano-do-ensino-fundamental.html"><span class="chapter-title">Jogos no/para o ensino de frações no 9º ano do ensino fundamental</span></a>
|
||
</div>
|
||
</li>
|
||
</ul>
|
||
</li>
|
||
</ul>
|
||
</div>
|
||
</nav>
|
||
<div class="quarto-sidebar-collapse-item" data-bs-target=".quarto-sidebar-collapse-item" data-bs-toggle="collapse" id="quarto-sidebar-glass"></div>
|
||
<!-- margin-sidebar -->
|
||
<div class="sidebar margin-sidebar" id="quarto-margin-sidebar">
|
||
<nav class="toc-active" id="TOC" role="doc-toc">
|
||
<h2 id="toc-title">Neste capítulo</h2>
|
||
<ul>
|
||
<li><a class="nav-link active" data-scroll-target="#metadados" href="#metadados" id="toc-metadados">Metadados</a>
|
||
<ul class="collapse">
|
||
<li><a class="nav-link" data-scroll-target="#como-citar" href="#como-citar" id="toc-como-citar">Como Citar</a></li>
|
||
<li><a class="nav-link" data-scroll-target="#versão-impressa" href="#versão-impressa" id="toc-versão-impressa">Versão Impressa</a></li>
|
||
<li><a class="nav-link" data-scroll-target="#direitos-autorais" href="#direitos-autorais" id="toc-direitos-autorais">Direitos Autorais</a></li>
|
||
</ul></li>
|
||
</ul>
|
||
</nav>
|
||
</div>
|
||
<!-- main -->
|
||
<main class="content" id="quarto-document-content"><div id="papel">
|
||
<header class="quarto-title-block default" id="title-block-header">
|
||
<div class="quarto-title">
|
||
<h1 class="title">Propostas didáticas para o ensino de Matemática</h1>
|
||
<p class="subtitle lead">contribuições no âmbito do Pibid</p>
|
||
</div>
|
||
<div>
|
||
<div class="description">
|
||
Descubra novas possibilidades no ensino de Matemática! Este livro apresenta propostas didáticas que desafiam o paradigma tradicional e abrem espaço para a criatividade e a dinamicidade em sala de aula. Sabemos que romper com o modelo convencional de ensino pode ser intimidador para muitos professores. Dessa forma, oferecemos uma alternativa valiosa ao ensino tradicional. Apresentamos propostas dinâmicas e muitas delas com o uso de jogos — tanto os analógicos quanto os digitais online, acessíveis por QR Code na versão impressa — como ferramentas pedagógicas. Essas atividades lúdicas promovem o engajamento, a interação e a compreensão dos conceitos matemáticos de forma envolvente e prazerosa. As propostas didáticas, neste livro, foram desenvolvidas no Programa Institucional de Bolsas de Iniciação à Docência (Pibid) por professores e acadêmicos dos cursos de Licenciatura em Matemática da Unioeste, tanto do campus de Cascavel quanto do de Foz do Iguaçu, Paraná. Explore novas possibilidade e renove a sua prática docente!
|
||
</div>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-author">
|
||
<div class="quarto-title-meta-heading">Organizadores</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-heading">Afiliações</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="author">Arleni Elise Sella Langer <a class="quarto-title-author-email" href="mailto:arlenisella@hotmail.com"><i class="bi bi-envelope"></i></a> </p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="affiliation">
|
||
Universidade Estadual do Oeste do Paraná
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="author">Adriana Schawabe Reis Lepreda <a class="quarto-title-author-email" href="mailto:adrilepreda@gmail"><i class="bi bi-envelope"></i></a> </p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="affiliation">
|
||
Universidade Estadual do Oeste do Paraná
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="author">Dulcyene Maria Ribeiro <a class="quarto-title-author-email" href="mailto:dulcyene.ribeiro@unioeste.br"><i class="bi bi-envelope"></i></a> </p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="affiliation">
|
||
Universidade Estadual do Oeste do Paraná
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="author">Fabiana Magda Garcia Papani <a class="quarto-title-author-email" href="mailto:fabiana.papani@unioeste.br"><i class="bi bi-envelope"></i></a> </p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="affiliation">
|
||
Universidade Estadual do Oeste do Paraná
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="author">Renata Camacho Bezerra <a class="quarto-title-author-email" href="mailto:renata.bezerra@unioeste.br"><i class="bi bi-envelope"></i></a> </p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="affiliation">
|
||
Universidade Estadual do Oeste do Paraná
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="author">Richael Silva Caetano <a class="quarto-title-author-email" href="mailto:richael.caetano@unioeste.br"><i class="bi bi-envelope"></i></a> </p>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="affiliation">
|
||
Universidade Estadual do Oeste do Paraná
|
||
</p>
|
||
</div>
|
||
</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta">
|
||
<div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-heading">Data de Publicação</div>
|
||
<div class="quarto-title-meta-contents">
|
||
<p class="date">22 de outubro de 2023</p>
|
||
</div>
|
||
</div>
|
||
</div>
|
||
</header>
|
||
<p class="unidade" id="AP1" title="AP1"><a class="lightbox" data-gallery="quarto-lightbox-gallery-1" href="img/CapaAnim.gif"><img class="img-fluid" src="img/CapaAnim.gif"/></a></p>
|
||
<section class="level1 unnumbered" id="metadados" style="text-align:left;">
|
||
<h1 class="unnumbered" style="text-align:left;">Metadados</h1>
|
||
<p class="unidade" id="AP2" title="AP2">Este livro é uma publicação da <a href="https://editora.livro.online"><strong>Editora Moan</strong></a>, Foz do Iguaçu - PR, Brasil. Seu identificador é <strong>ark:68745/eM96D</strong>. A versão física (impressa) deste livro possui <strong>ark:68745/eM96D.77</strong> e <strong>isbn:9786585027052</strong>.</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP3" title="AP3"><a class="lightbox" data-gallery="quarto-lightbox-gallery-2" href="img/logomoan.png" title="Logo da Editora Moan. Um triângulo representando uma câmera, um retângulo representando um livro, a escrita Editora Moan. Tudo branco em um fundo escuro. E o 'R' de marca registrada em azul"><img alt="Logo da Editora Moan. Um triângulo representando uma câmera, um retângulo representando um livro, a escrita Editora Moan. Tudo branco em um fundo escuro. E o 'R' de marca registrada em azul" class="img-fluid" src="img/logomoan.png"/></a></p>
|
||
<p class="unidade" id="AP4" title="AP4">Para saber o que é e como usar um identificador ARK, acesse: <a href="https://n2t.net/ark:68745/eMT4d/posts/ark_o_que_e">https://n2t.net/ark:68745/eMT4d/posts/ark_o_que_e</a>.</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP5" title="AP5"><strong>Imagens e quadros</strong>: dos autores, onde não especificado.</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP6" title="AP6"><strong>Coselho editorial</strong>: Rafael Tavares Juliani, Jorge Luiz Pereira, Carla Fernanda Sander Juliani.</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP7" title="AP7">Uma realização do Programa Institucional de Bolsas de Iniciação à Docência - PIBID/Unioeste. Rua Universitária, 1619 - Jardim Universitário - CEP 85819-100 - Cascavel-PR. E-mail: pibid@unioeste.br e apoio financeiro da Coordenação de Aperfeiçoamento de Pessoal de Nível Superior – CAPES.</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP8" title="AP8">Confira, abaixo, os metadados completos deste livro, conforme registro ARK. Você pode escolher a versão JSON ou YAML.</p>
|
||
<div class="tabset-margin-container"></div><div class="panel-tabset">
|
||
<ul class="nav nav-tabs" role="tablist"><li class="nav-item unidade" id="AP9" role="presentation" title="AP9"><a aria-controls="tabset-1-1" aria-current="page" aria-selected="true" class="nav-link active" data-bs-target="#tabset-1-1" data-bs-toggle="tab" id="tabset-1-1-tab" role="tab">JSON</a></li><li class="nav-item unidade" id="AP10" role="presentation" title="AP10"><a aria-controls="tabset-1-2" aria-selected="false" class="nav-link" data-bs-target="#tabset-1-2" data-bs-toggle="tab" id="tabset-1-2-tab" role="tab">YAML</a></li></ul>
|
||
<div class="tab-content">
|
||
<div aria-labelledby="tabset-1-1-tab" class="tab-pane active" id="tabset-1-1" role="tabpanel">
|
||
<object data="https://ark.livro.online/json/ark_dp_68745_b_eM96D.json" id="metadados_livro_json" style="width: 100%; height:500px;" type="text/json"></object>
|
||
<p class="unidade" id="AP11" title="AP11">Caso não esteja visualizando, acesse: <a href="https://ark.livro.online/json/ark_dp_68745_b_eM96D.json">https://ark.livro.online/json/ark_dp_68745_b_eM96D.json</a></p>
|
||
</div>
|
||
<div aria-labelledby="tabset-1-2-tab" class="tab-pane" id="tabset-1-2" role="tabpanel">
|
||
<object data="https://ark.livro.online/yaml/ark_dp_68745_b_eM96D.yml" id="metadados_livro_yml" style="width: 100%; height:500px;" type="text/yaml"></object>
|
||
<p class="unidade" id="AP12" title="AP12">Caso não esteja visualizando, acesse: <a href="https://ark.livro.online/yaml/ark_dp_68745_b_eM96D.yml">https://ark.livro.online/yaml/ark_dp_68745_b_eM96D.yml</a></p>
|
||
</div>
|
||
</div>
|
||
</div>
|
||
<section class="level2" id="como-citar">
|
||
<h2 data-anchor-id="como-citar">Como Citar</h2>
|
||
<p class="unidade" id="AP13" title="AP13">BibTeX:</p>
|
||
<div id="como-citar-bibtex">
|
||
<pre><code class="unidade" id="AP14" title="AP14"># Para o livro como um todo, use:
|
||
|
||
@book{langer_et_al_2023,
|
||
address = {Foz do Iguaçu},
|
||
title = {Propostas didáticas para o ensino de Matemática},
|
||
subtitle = {contribuições no âmbito do Pibid},
|
||
publisher = {Editora Moan},
|
||
editor = {Langer, Arleni Elise Sella and Lepreda, Adriana Schawabe Reis and Ribeiro, Dulcyene Maria and Papani, Fabiana Magda Garcia and Bezerra, Renata Camacho and Caetano, Richael Silva},
|
||
year = {2023},
|
||
url = {https://livro.online/ark:68745/eM96D},
|
||
urldate = {2023-10-23},
|
||
}
|
||
|
||
# obs.: Lembre-se de trocar para a data que você acessou (yyyy-mm-dd).
|
||
|
||
# Para apenas um trabalho contido neste livro, por exemplo, "Jogos no ensino de equações", use:
|
||
|
||
@inbook{in_langer_et_al_2023,
|
||
address = {Foz do Iguaçu},
|
||
title = {Jogos no ensino de equações},
|
||
booksubtitle = {contribuições no âmbito do Pibid},
|
||
booktitle = {Propostas didáticas para o ensino de Matemática},
|
||
publisher = {Editora Moan},
|
||
author = {Langer, Arleni Elise Sella and Stunder, Luiza},
|
||
year = {2023},
|
||
editor = {Langer, Arleni Elise Sella and Lepreda, Adriana Schawabe Reis and Ribeiro, Dulcyene Maria and Papani, Fabiana Magda Garcia and Bezerra, Renata Camacho and Caetano, Richael Silva},
|
||
url = {https://livro.online/ark:68745/eM96D/jogos-no-ensino-de-equacoes},
|
||
urldate = {2023-10-23},
|
||
}
|
||
|
||
# obs.1: Lembre-se de trocar para o nome dos autores do capítulo que você está citando.
|
||
# obs.2: Lembre-se de trocar para a data que você acessou (yyyy-mm-dd).
|
||
# obs.3: Lembre-se de trocar a url para o do capítulo que você está citando.</code></pre>
|
||
</div>
|
||
<p class="unidade" id="AP15" title="AP15">Para atribuição, cite este trabalho como:</p>
|
||
<div id="como-citar-atribuicao">
|
||
<section class="level5" id="para-o-livro-como-um-todo-use">
|
||
<h5 data-anchor-id="para-o-livro-como-um-todo-use">Para o livro como um todo, use:</h5>
|
||
<p class="unidade" id="AP16" title="AP16">LANGER, A. E. S.; LEPREDA, A. S. R.; RIBEIRO, D. M.; PAPANI, F. M. G.; BEZERRA, R. C.; CAETANO, R. S. (org.). <strong>Propostas didáticas para o ensino de Matemática: contribuições no âmbito do Pibid</strong>. Foz do Iguaçu: Editora Moan, 2023. Disponível em: <a class="uri" href="https://livro.online/ark:68745/eM96D">https://livro.online/ark:68745/eM96D</a>. Acesso em: 23 out. 2023.</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP17" title="AP17"><strong>obs.</strong>: Lembre-se de trocar para a data que você acessou (yyyy-mm-dd).</p>
|
||
</section>
|
||
<section class="level5" id="para-apenas-um-trabalho-contido-neste-livro-por-exemplo-jogos-no-ensino-de-equações-use">
|
||
<h5 data-anchor-id="para-apenas-um-trabalho-contido-neste-livro-por-exemplo-jogos-no-ensino-de-equações-use">Para apenas um trabalho contido neste livro, por exemplo, “Jogos no ensino de equações”, use:</h5>
|
||
<p class="unidade" id="AP18" title="AP18">LANGER, A. E. S.; STUNDER, L. Jogos no ensino de equações. Em: LANGER, A.E.S.; LEPREDA, A.S.R.; RIBEIRO, D.M.; PAPANI, F.M.G.; BEZERRA, R.C.; CAETANO, R.S. (org.). <strong>Propostas didáticas para o ensino de Matemática: contribuições no âmbito do Pibid</strong>. Foz do Iguaçu: Editora Moan, 2023. Disponível em: <a class="uri" href="https://livro.online/ark:68745/eM96D/jogos-no-ensino-de-equacoes">https://livro.online/ark:68745/eM96D/jogos-no-ensino-de-equacoes</a>. Acesso em: 23 out. 2023.</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP19" title="AP19"><strong>obs.1</strong>: Lembre-se de trocar para o nome dos autores do capítulo.</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP20" title="AP20"><strong>obs.2</strong>: Lembre-se de trocar para a data que você acessou (yyyy-mm-dd).</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP21" title="AP21"><strong>obs.3</strong>: Lembre-se de trocar a url para o do capítulo que você está citando.</p>
|
||
</section>
|
||
</div>
|
||
</section>
|
||
<section class="level2" id="versão-impressa">
|
||
<h2 data-anchor-id="versão-impressa">Versão Impressa</h2>
|
||
<p class="unidade" id="AP22" title="AP22">Compre a versão impressa e ajude a manter este projeto com livros gratuitos <em>online</em>. Mantenha o conhecimento livre!</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP23" title="AP23">Assim que o livro físico estiver disponível para venda, ele aparecerá aqui<a class="footnote-ref" href="#fn1" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a>.</p>
|
||
<ul id="postos-de-venda"><li class="unidade" id="AP24" title="AP24"><a href="https://www.amazon.com.br/Propostas-did%C3%A1ticas-para-ensino-Matem%C3%A1tica/dp/6585027051/">Amazon</a></li><li class="unidade" id="AP25" title="AP25"><a href="https://loja.umlivro.com.br/propostas-didaticas-para-o-ensino-de-matematica---contribuicoes-no-ambito-do-pibid-6874343/p">UmLivro</a></li></ul></section>
|
||
<section class="level2" id="direitos-autorais">
|
||
<h2 data-anchor-id="direitos-autorais">Direitos Autorais</h2>
|
||
<p class="unidade" id="AP26" title="AP26">© 2023, Arleni Elise Sella Langer, Adriana Schawabe Reis Lepreda, Dulcyene Maria Ribeiro, Fabiana Magda Garcia Papani, Renata Camacho Bezerra, Richael Silva Caetano e a Editora Moan.</p>
|
||
<p class="unidade" id="AP27" title="AP27"><a href="https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/deed.pt_BR">CC BY-NC-SA 4.0 Internacional</a></p>
|
||
<p class="unidade" id="AP28" title="AP28"><a class="lightbox" data-gallery="quarto-lightbox-gallery-3" href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4b/CC_BY-NC-SA.svg"><img class="img-fluid" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4b/CC_BY-NC-SA.svg" style="max-width: 230px;"/></a></p>
|
||
</section>
|
||
</section>
|
||
<section class="footnotes footnotes-end-of-document" id="footnotes" role="doc-endnotes">
|
||
<hr/>
|
||
<ol>
|
||
<li class="unidade_silenciosa" id="fn1" title="fn1"><p>Se algum link de compra estiver quebrado, por favor, nos avise no e-mail <a href="mailto:editora@livro.online">editora@livro.online</a> ou pelo whatsapp <a href="https://api.whatsapp.com/send?phone=5545935050721">+55 (45) 9 3505-0721</a>.<a class="footnote-back" href="#fnref1" role="doc-backlink">↩︎</a></p></li>
|
||
</ol>
|
||
</section>
|
||
</div></main> <!-- /main -->
|
||
<script id="quarto-html-after-body" type="application/javascript">
|
||
window.document.addEventListener("DOMContentLoaded", function (event) {
|
||
const toggleBodyColorMode = (bsSheetEl) => {
|
||
const mode = bsSheetEl.getAttribute("data-mode");
|
||
const bodyEl = window.document.querySelector("body");
|
||
if (mode === "dark") {
|
||
bodyEl.classList.add("quarto-dark");
|
||
bodyEl.classList.remove("quarto-light");
|
||
} else {
|
||
bodyEl.classList.add("quarto-light");
|
||
bodyEl.classList.remove("quarto-dark");
|
||
}
|
||
}
|
||
const toggleBodyColorPrimary = () => {
|
||
const bsSheetEl = window.document.querySelector("link#quarto-bootstrap");
|
||
if (bsSheetEl) {
|
||
toggleBodyColorMode(bsSheetEl);
|
||
}
|
||
}
|
||
toggleBodyColorPrimary();
|
||
const disableStylesheet = (stylesheets) => {
|
||
for (let i=0; i < stylesheets.length; i++) {
|
||
const stylesheet = stylesheets[i];
|
||
stylesheet.rel = 'prefetch';
|
||
}
|
||
}
|
||
const enableStylesheet = (stylesheets) => {
|
||
for (let i=0; i < stylesheets.length; i++) {
|
||
const stylesheet = stylesheets[i];
|
||
stylesheet.rel = 'stylesheet';
|
||
}
|
||
}
|
||
const manageTransitions = (selector, allowTransitions) => {
|
||
const els = window.document.querySelectorAll(selector);
|
||
for (let i=0; i < els.length; i++) {
|
||
const el = els[i];
|
||
if (allowTransitions) {
|
||
el.classList.remove('notransition');
|
||
} else {
|
||
el.classList.add('notransition');
|
||
}
|
||
}
|
||
}
|
||
const toggleGiscusIfUsed = (isAlternate, darkModeDefault) => {
|
||
const baseTheme = document.querySelector('#giscus-base-theme')?.value ?? 'light';
|
||
const alternateTheme = document.querySelector('#giscus-alt-theme')?.value ?? 'dark';
|
||
let newTheme = '';
|
||
if(darkModeDefault) {
|
||
newTheme = isAlternate ? baseTheme : alternateTheme;
|
||
} else {
|
||
newTheme = isAlternate ? alternateTheme : baseTheme;
|
||
}
|
||
const changeGiscusTheme = () => {
|
||
// From: https://github.com/giscus/giscus/issues/336
|
||
const sendMessage = (message) => {
|
||
const iframe = document.querySelector('iframe.giscus-frame');
|
||
if (!iframe) return;
|
||
iframe.contentWindow.postMessage({ giscus: message }, 'https://giscus.app');
|
||
}
|
||
sendMessage({
|
||
setConfig: {
|
||
theme: newTheme
|
||
}
|
||
});
|
||
}
|
||
const isGiscussLoaded = window.document.querySelector('iframe.giscus-frame') !== null;
|
||
if (isGiscussLoaded) {
|
||
changeGiscusTheme();
|
||
}
|
||
}
|
||
const toggleColorMode = (alternate) => {
|
||
// Switch the stylesheets
|
||
const alternateStylesheets = window.document.querySelectorAll('link.quarto-color-scheme.quarto-color-alternate');
|
||
manageTransitions('#quarto-margin-sidebar .nav-link', false);
|
||
if (alternate) {
|
||
enableStylesheet(alternateStylesheets);
|
||
for (const sheetNode of alternateStylesheets) {
|
||
if (sheetNode.id === "quarto-bootstrap") {
|
||
toggleBodyColorMode(sheetNode);
|
||
}
|
||
}
|
||
} else {
|
||
disableStylesheet(alternateStylesheets);
|
||
toggleBodyColorPrimary();
|
||
}
|
||
manageTransitions('#quarto-margin-sidebar .nav-link', true);
|
||
// Switch the toggles
|
||
const toggles = window.document.querySelectorAll('.quarto-color-scheme-toggle');
|
||
for (let i=0; i < toggles.length; i++) {
|
||
const toggle = toggles[i];
|
||
if (toggle) {
|
||
if (alternate) {
|
||
toggle.classList.add("alternate");
|
||
} else {
|
||
toggle.classList.remove("alternate");
|
||
}
|
||
}
|
||
}
|
||
// Hack to workaround the fact that safari doesn't
|
||
// properly recolor the scrollbar when toggling (#1455)
|
||
if (navigator.userAgent.indexOf('Safari') > 0 && navigator.userAgent.indexOf('Chrome') == -1) {
|
||
manageTransitions("body", false);
|
||
window.scrollTo(0, 1);
|
||
setTimeout(() => {
|
||
window.scrollTo(0, 0);
|
||
manageTransitions("body", true);
|
||
}, 40);
|
||
}
|
||
}
|
||
const isFileUrl = () => {
|
||
return window.location.protocol === 'file:';
|
||
}
|
||
const hasAlternateSentinel = () => {
|
||
let styleSentinel = getColorSchemeSentinel();
|
||
if (styleSentinel !== null) {
|
||
return styleSentinel === "alternate";
|
||
} else {
|
||
return false;
|
||
}
|
||
}
|
||
const setStyleSentinel = (alternate) => {
|
||
const value = alternate ? "alternate" : "default";
|
||
if (!isFileUrl()) {
|
||
window.localStorage.setItem("quarto-color-scheme", value);
|
||
} else {
|
||
localAlternateSentinel = value;
|
||
}
|
||
}
|
||
const getColorSchemeSentinel = () => {
|
||
if (!isFileUrl()) {
|
||
const storageValue = window.localStorage.getItem("quarto-color-scheme");
|
||
return storageValue != null ? storageValue : localAlternateSentinel;
|
||
} else {
|
||
return localAlternateSentinel;
|
||
}
|
||
}
|
||
const darkModeDefault = false;
|
||
let localAlternateSentinel = darkModeDefault ? 'alternate' : 'default';
|
||
// Dark / light mode switch
|
||
window.quartoToggleColorScheme = () => {
|
||
// Read the current dark / light value
|
||
let toAlternate = !hasAlternateSentinel();
|
||
toggleColorMode(toAlternate);
|
||
setStyleSentinel(toAlternate);
|
||
toggleGiscusIfUsed(toAlternate, darkModeDefault);
|
||
};
|
||
// Ensure there is a toggle, if there isn't float one in the top right
|
||
if (window.document.querySelector('.quarto-color-scheme-toggle') === null) {
|
||
const a = window.document.createElement('a');
|
||
a.classList.add('top-right');
|
||
a.classList.add('quarto-color-scheme-toggle');
|
||
a.href = "";
|
||
a.onclick = function() { try { window.quartoToggleColorScheme(); } catch {} return false; };
|
||
const i = window.document.createElement("i");
|
||
i.classList.add('bi');
|
||
a.appendChild(i);
|
||
window.document.body.appendChild(a);
|
||
}
|
||
// Switch to dark mode if need be
|
||
if (hasAlternateSentinel()) {
|
||
toggleColorMode(true);
|
||
} else {
|
||
toggleColorMode(false);
|
||
}
|
||
const isCodeAnnotation = (el) => {
|
||
for (const clz of el.classList) {
|
||
if (clz.startsWith('code-annotation-')) {
|
||
return true;
|
||
}
|
||
}
|
||
return false;
|
||
}
|
||
const onCopySuccess = function(e) {
|
||
// button target
|
||
const button = e.trigger;
|
||
// don't keep focus
|
||
button.blur();
|
||
// flash "checked"
|
||
button.classList.add('code-copy-button-checked');
|
||
var currentTitle = button.getAttribute("title");
|
||
button.setAttribute("title", "Copiada");
|
||
let tooltip;
|
||
if (window.bootstrap) {
|
||
button.setAttribute("data-bs-toggle", "tooltip");
|
||
button.setAttribute("data-bs-placement", "left");
|
||
button.setAttribute("data-bs-title", "Copiada");
|
||
tooltip = new bootstrap.Tooltip(button,
|
||
{ trigger: "manual",
|
||
customClass: "code-copy-button-tooltip",
|
||
offset: [0, -8]});
|
||
tooltip.show();
|
||
}
|
||
setTimeout(function() {
|
||
if (tooltip) {
|
||
tooltip.hide();
|
||
button.removeAttribute("data-bs-title");
|
||
button.removeAttribute("data-bs-toggle");
|
||
button.removeAttribute("data-bs-placement");
|
||
}
|
||
button.setAttribute("title", currentTitle);
|
||
button.classList.remove('code-copy-button-checked');
|
||
}, 1000);
|
||
// clear code selection
|
||
e.clearSelection();
|
||
}
|
||
const getTextToCopy = function(trigger) {
|
||
const codeEl = trigger.previousElementSibling.cloneNode(true);
|
||
for (const childEl of codeEl.children) {
|
||
if (isCodeAnnotation(childEl)) {
|
||
childEl.remove();
|
||
}
|
||
}
|
||
return codeEl.innerText;
|
||
}
|
||
const clipboard = new window.ClipboardJS('.code-copy-button:not([data-in-quarto-modal])', {
|
||
text: getTextToCopy
|
||
});
|
||
clipboard.on('success', onCopySuccess);
|
||
if (window.document.getElementById('quarto-embedded-source-code-modal')) {
|
||
const clipboardModal = new window.ClipboardJS('.code-copy-button[data-in-quarto-modal]', {
|
||
text: getTextToCopy,
|
||
container: window.document.getElementById('quarto-embedded-source-code-modal')
|
||
});
|
||
clipboardModal.on('success', onCopySuccess);
|
||
}
|
||
var localhostRegex = new RegExp(/^(?:http|https):\/\/localhost\:?[0-9]*\//);
|
||
var mailtoRegex = new RegExp(/^mailto:/);
|
||
var filterRegex = new RegExp('/' + window.location.host + '/');
|
||
var isInternal = (href) => {
|
||
return filterRegex.test(href) || localhostRegex.test(href) || mailtoRegex.test(href);
|
||
}
|
||
// Inspect non-navigation links and adorn them if external
|
||
var links = window.document.querySelectorAll('a[href]:not(.nav-link):not(.navbar-brand):not(.toc-action):not(.sidebar-link):not(.sidebar-item-toggle):not(.pagination-link):not(.no-external):not([aria-hidden]):not(.dropdown-item):not(.quarto-navigation-tool):not(.about-link)');
|
||
for (var i=0; i<links.length; i++) {
|
||
const link = links[i];
|
||
if (!isInternal(link.href)) {
|
||
// undo the damage that might have been done by quarto-nav.js in the case of
|
||
// links that we want to consider external
|
||
if (link.dataset.originalHref !== undefined) {
|
||
link.href = link.dataset.originalHref;
|
||
}
|
||
}
|
||
}
|
||
function tippyHover(el, contentFn, onTriggerFn, onUntriggerFn) {
|
||
const config = {
|
||
allowHTML: true,
|
||
maxWidth: 500,
|
||
delay: 100,
|
||
arrow: false,
|
||
appendTo: function(el) {
|
||
return el.parentElement;
|
||
},
|
||
interactive: true,
|
||
interactiveBorder: 10,
|
||
theme: 'quarto',
|
||
placement: 'bottom-start',
|
||
};
|
||
if (contentFn) {
|
||
config.content = contentFn;
|
||
}
|
||
if (onTriggerFn) {
|
||
config.onTrigger = onTriggerFn;
|
||
}
|
||
if (onUntriggerFn) {
|
||
config.onUntrigger = onUntriggerFn;
|
||
}
|
||
window.tippy(el, config);
|
||
}
|
||
const noterefs = window.document.querySelectorAll('a[role="doc-noteref"]');
|
||
for (var i=0; i<noterefs.length; i++) {
|
||
const ref = noterefs[i];
|
||
tippyHover(ref, function() {
|
||
// use id or data attribute instead here
|
||
let href = ref.getAttribute('data-footnote-href') || ref.getAttribute('href');
|
||
try { href = new URL(href).hash; } catch {}
|
||
const id = href.replace(/^#\/?/, "");
|
||
const note = window.document.getElementById(id);
|
||
if (note) {
|
||
return note.innerHTML;
|
||
} else {
|
||
return "";
|
||
}
|
||
});
|
||
}
|
||
const xrefs = window.document.querySelectorAll('a.quarto-xref');
|
||
const processXRef = (id, note) => {
|
||
// Strip column container classes
|
||
const stripColumnClz = (el) => {
|
||
el.classList.remove("page-full", "page-columns");
|
||
if (el.children) {
|
||
for (const child of el.children) {
|
||
stripColumnClz(child);
|
||
}
|
||
}
|
||
}
|
||
stripColumnClz(note)
|
||
if (id === null || id.startsWith('sec-')) {
|
||
// Special case sections, only their first couple elements
|
||
const container = document.createElement("div");
|
||
if (note.children && note.children.length > 2) {
|
||
container.appendChild(note.children[0].cloneNode(true));
|
||
for (let i = 1; i < note.children.length; i++) {
|
||
const child = note.children[i];
|
||
if (child.tagName === "P" && child.innerText === "") {
|
||
continue;
|
||
} else {
|
||
container.appendChild(child.cloneNode(true));
|
||
break;
|
||
}
|
||
}
|
||
if (window.Quarto?.typesetMath) {
|
||
window.Quarto.typesetMath(container);
|
||
}
|
||
return container.innerHTML
|
||
} else {
|
||
if (window.Quarto?.typesetMath) {
|
||
window.Quarto.typesetMath(note);
|
||
}
|
||
return note.innerHTML;
|
||
}
|
||
} else {
|
||
// Remove any anchor links if they are present
|
||
const anchorLink = note.querySelector('a.anchorjs-link');
|
||
if (anchorLink) {
|
||
anchorLink.remove();
|
||
}
|
||
if (window.Quarto?.typesetMath) {
|
||
window.Quarto.typesetMath(note);
|
||
}
|
||
if (note.classList.contains("callout")) {
|
||
return note.outerHTML;
|
||
} else {
|
||
return note.innerHTML;
|
||
}
|
||
}
|
||
}
|
||
for (var i=0; i<xrefs.length; i++) {
|
||
const xref = xrefs[i];
|
||
tippyHover(xref, undefined, function(instance) {
|
||
instance.disable();
|
||
let url = xref.getAttribute('href');
|
||
let hash = undefined;
|
||
if (url.startsWith('#')) {
|
||
hash = url;
|
||
} else {
|
||
try { hash = new URL(url).hash; } catch {}
|
||
}
|
||
if (hash) {
|
||
const id = hash.replace(/^#\/?/, "");
|
||
const note = window.document.getElementById(id);
|
||
if (note !== null) {
|
||
try {
|
||
const html = processXRef(id, note.cloneNode(true));
|
||
instance.setContent(html);
|
||
} finally {
|
||
instance.enable();
|
||
instance.show();
|
||
}
|
||
} else {
|
||
// See if we can fetch this
|
||
fetch(url.split('#')[0])
|
||
.then(res => res.text())
|
||
.then(html => {
|
||
const parser = new DOMParser();
|
||
const htmlDoc = parser.parseFromString(html, "text/html");
|
||
const note = htmlDoc.getElementById(id);
|
||
if (note !== null) {
|
||
const html = processXRef(id, note);
|
||
instance.setContent(html);
|
||
}
|
||
}).finally(() => {
|
||
instance.enable();
|
||
instance.show();
|
||
});
|
||
}
|
||
} else {
|
||
// See if we can fetch a full url (with no hash to target)
|
||
// This is a special case and we should probably do some content thinning / targeting
|
||
fetch(url)
|
||
.then(res => res.text())
|
||
.then(html => {
|
||
const parser = new DOMParser();
|
||
const htmlDoc = parser.parseFromString(html, "text/html");
|
||
const note = htmlDoc.querySelector('main.content');
|
||
if (note !== null) {
|
||
// This should only happen for chapter cross references
|
||
// (since there is no id in the URL)
|
||
// remove the first header
|
||
if (note.children.length > 0 && note.children[0].tagName === "HEADER") {
|
||
note.children[0].remove();
|
||
}
|
||
const html = processXRef(null, note);
|
||
instance.setContent(html);
|
||
}
|
||
}).finally(() => {
|
||
instance.enable();
|
||
instance.show();
|
||
});
|
||
}
|
||
}, function(instance) {
|
||
});
|
||
}
|
||
let selectedAnnoteEl;
|
||
const selectorForAnnotation = ( cell, annotation) => {
|
||
let cellAttr = 'data-code-cell="' + cell + '"';
|
||
let lineAttr = 'data-code-annotation="' + annotation + '"';
|
||
const selector = 'span[' + cellAttr + '][' + lineAttr + ']';
|
||
return selector;
|
||
}
|
||
const selectCodeLines = (annoteEl) => {
|
||
const doc = window.document;
|
||
const targetCell = annoteEl.getAttribute("data-target-cell");
|
||
const targetAnnotation = annoteEl.getAttribute("data-target-annotation");
|
||
const annoteSpan = window.document.querySelector(selectorForAnnotation(targetCell, targetAnnotation));
|
||
const lines = annoteSpan.getAttribute("data-code-lines").split(",");
|
||
const lineIds = lines.map((line) => {
|
||
return targetCell + "-" + line;
|
||
})
|
||
let top = null;
|
||
let height = null;
|
||
let parent = null;
|
||
if (lineIds.length > 0) {
|
||
//compute the position of the single el (top and bottom and make a div)
|
||
const el = window.document.getElementById(lineIds[0]);
|
||
top = el.offsetTop;
|
||
height = el.offsetHeight;
|
||
parent = el.parentElement.parentElement;
|
||
if (lineIds.length > 1) {
|
||
const lastEl = window.document.getElementById(lineIds[lineIds.length - 1]);
|
||
const bottom = lastEl.offsetTop + lastEl.offsetHeight;
|
||
height = bottom - top;
|
||
}
|
||
if (top !== null && height !== null && parent !== null) {
|
||
// cook up a div (if necessary) and position it
|
||
let div = window.document.getElementById("code-annotation-line-highlight");
|
||
if (div === null) {
|
||
div = window.document.createElement("div");
|
||
div.setAttribute("id", "code-annotation-line-highlight");
|
||
div.style.position = 'absolute';
|
||
parent.appendChild(div);
|
||
}
|
||
div.style.top = top - 2 + "px";
|
||
div.style.height = height + 4 + "px";
|
||
div.style.left = 0;
|
||
let gutterDiv = window.document.getElementById("code-annotation-line-highlight-gutter");
|
||
if (gutterDiv === null) {
|
||
gutterDiv = window.document.createElement("div");
|
||
gutterDiv.setAttribute("id", "code-annotation-line-highlight-gutter");
|
||
gutterDiv.style.position = 'absolute';
|
||
const codeCell = window.document.getElementById(targetCell);
|
||
const gutter = codeCell.querySelector('.code-annotation-gutter');
|
||
gutter.appendChild(gutterDiv);
|
||
}
|
||
gutterDiv.style.top = top - 2 + "px";
|
||
gutterDiv.style.height = height + 4 + "px";
|
||
}
|
||
selectedAnnoteEl = annoteEl;
|
||
}
|
||
};
|
||
const unselectCodeLines = () => {
|
||
const elementsIds = ["code-annotation-line-highlight", "code-annotation-line-highlight-gutter"];
|
||
elementsIds.forEach((elId) => {
|
||
const div = window.document.getElementById(elId);
|
||
if (div) {
|
||
div.remove();
|
||
}
|
||
});
|
||
selectedAnnoteEl = undefined;
|
||
};
|
||
// Handle positioning of the toggle
|
||
window.addEventListener(
|
||
"resize",
|
||
throttle(() => {
|
||
elRect = undefined;
|
||
if (selectedAnnoteEl) {
|
||
selectCodeLines(selectedAnnoteEl);
|
||
}
|
||
}, 10)
|
||
);
|
||
function throttle(fn, ms) {
|
||
let throttle = false;
|
||
let timer;
|
||
return (...args) => {
|
||
if(!throttle) { // first call gets through
|
||
fn.apply(this, args);
|
||
throttle = true;
|
||
} else { // all the others get throttled
|
||
if(timer) clearTimeout(timer); // cancel #2
|
||
timer = setTimeout(() => {
|
||
fn.apply(this, args);
|
||
timer = throttle = false;
|
||
}, ms);
|
||
}
|
||
};
|
||
}
|
||
// Attach click handler to the DT
|
||
const annoteDls = window.document.querySelectorAll('dt[data-target-cell]');
|
||
for (const annoteDlNode of annoteDls) {
|
||
annoteDlNode.addEventListener('click', (event) => {
|
||
const clickedEl = event.target;
|
||
if (clickedEl !== selectedAnnoteEl) {
|
||
unselectCodeLines();
|
||
const activeEl = window.document.querySelector('dt[data-target-cell].code-annotation-active');
|
||
if (activeEl) {
|
||
activeEl.classList.remove('code-annotation-active');
|
||
}
|
||
selectCodeLines(clickedEl);
|
||
clickedEl.classList.add('code-annotation-active');
|
||
} else {
|
||
// Unselect the line
|
||
unselectCodeLines();
|
||
clickedEl.classList.remove('code-annotation-active');
|
||
}
|
||
});
|
||
}
|
||
const findCites = (el) => {
|
||
const parentEl = el.parentElement;
|
||
if (parentEl) {
|
||
const cites = parentEl.dataset.cites;
|
||
if (cites) {
|
||
return {
|
||
el,
|
||
cites: cites.split(' ')
|
||
};
|
||
} else {
|
||
return findCites(el.parentElement)
|
||
}
|
||
} else {
|
||
return undefined;
|
||
}
|
||
};
|
||
var bibliorefs = window.document.querySelectorAll('a[role="doc-biblioref"]');
|
||
for (var i=0; i<bibliorefs.length; i++) {
|
||
const ref = bibliorefs[i];
|
||
const citeInfo = findCites(ref);
|
||
if (citeInfo) {
|
||
tippyHover(citeInfo.el, function() {
|
||
var popup = window.document.createElement('div');
|
||
citeInfo.cites.forEach(function(cite) {
|
||
var citeDiv = window.document.createElement('div');
|
||
citeDiv.classList.add('hanging-indent');
|
||
citeDiv.classList.add('csl-entry');
|
||
var biblioDiv = window.document.getElementById('ref-' + cite);
|
||
if (biblioDiv) {
|
||
citeDiv.innerHTML = biblioDiv.innerHTML;
|
||
}
|
||
popup.appendChild(citeDiv);
|
||
});
|
||
return popup.innerHTML;
|
||
});
|
||
}
|
||
}
|
||
});
|
||
</script>
|
||
<nav class="page-navigation">
|
||
<div class="nav-page nav-page-previous">
|
||
</div>
|
||
<div class="nav-page nav-page-next">
|
||
<a aria-label="Prefácio" class="pagination-link" href="./prefacio.html">
|
||
<span class="nav-page-text">Prefácio</span> <i class="bi bi-arrow-right-short"></i>
|
||
</a>
|
||
</div>
|
||
</nav>
|
||
</div> <!-- /content -->
|
||
<footer class="footer">
|
||
<div class="nav-footer">
|
||
<div class="nav-footer-left">
|
||
|
||
</div>
|
||
<div class="nav-footer-center">
|
||
<div class="cookie-consent-footer"><a href="#" id="open_preferences_center">Preferências de cookie</a></div></div>
|
||
<div class="nav-footer-right">
|
||
|
||
</div>
|
||
</div>
|
||
</footer>
|
||
<script src="https://leitorweb.livro.online/leitor-web.min.js"></script>
|
||
<link href="https://leitorweb.livro.online/css/configuracoesleitor.min.css" rel="stylesheet" type="text/css"/>
|
||
<script src="js/ajuste-legenda-figura.js"></script>
|
||
<script>var lightboxQuarto = GLightbox({"closeEffect":"zoom","descPosition":"bottom","loop":true,"openEffect":"zoom","selector":".lightbox"});</script>
|
||
<script src="site_libs/quarto-html/zenscroll-min.js"></script>
|
||
</body></html> |